سخن ناشر
فهرست اجمالی
«فهرست علائم اختصاری نگارشی انگلیسی/ لاتین»
«فهرست علائم اختصاری نگارشی فارسی»
تقدیم و سپاسگزاری
مقدمه
بخش اول: تخصص‌‌گرایی قضایی
فصل اول: کلیات
مبحث اول: مفهوم و انواع تخصص‌‌گرایی قضایی
مبحث دوم: مبانی موجهه تخصص‌‌گرایی قضایی
گفتار اول: افزایش کارآمدی سیستم قضایی
بند اول: کاهش مدت زمان رسیدگی
بند دوم: کاهش هزینه‌‌های اصحاب دعوا
بند سوم: بهبود مدیریت پرونده توسط دادگاه
گفتار دوم: رسیدگی تخصصی به دعاوی
بند اول: بهبود کیفیت آرا از لحاظ حکمی و موضوعی
بند دوم: افزایش پیش‌‌بینی‌‌پذیری و یکپارچگی آرا
گفتار سوم: افزایش انعطاف‌‌پذیری دستگاه قضایی
فصل دوم: کاربست تخصص‌‌گرایی قضایی در حقوق تطبیقی
مبحث اول: مراجع قضاوتی ویژه اقتصادی در حقوق ایران
گفتار اول: مراجع قضایی
بند اول: دادگاه‌‌های تجاری
1. تاریخچه دادگاه‌‌های تجاری در ایران
2. تحولات تقنینی و قضایی به منظور احیای دادگاه‌‌های تجاری در ایران
بند دوم: شعب تخصصی رسیدگی به دعاوی مالکیت معنوی
بند سوم: مجتمع تخصصی ویژۀ رسیدگی به جرایم اقتصادی
گفتار دوم: مراجع شبه‌‌قضایی
بند اول: هیأت داوری بورس
بند دوم: شورای رقابت
بند سوم: هیأت داوری خصوصی‌‌سازی
مبحث دوم: مراجع قضاوتی ویژۀ اقتصادی در حقوق تطبیقی
گفتار اول: نظام قضایی ایالات‌متحدۀ آمریکا
بند اول: دادگاه‌‌های تجاری ایالتی
1. دادگاه تجاری دلاویر
2. دادگاه تجاری نیویورک
بند دوم: دیوان تجارت بین‌‌الملل ایالات‌متحده
بند سوم: دادگاه ورشکستگی
گفتار دوم: نظام قضایی انگلیس
بند اول: دادگاه تجاری
بند دوم: دادگاه دریایی
بند سوم: دادگاه فناوری و ساختمان
بند چهارم: دادگاه مالکیت فکری
گفتار سوم: دادگاه‌‌های تجاری در نظام حقوقی رومی ـ ژرمنی
بند اول: دادگاه تجاری فرانسه
بند دوم: دادگاه تجاری آلمان
بخش دوم: اصول و ملاحظات سیاست‌‌گذاری ناظر بر راه‌‌اندازی و عملیات دادگاه‌‌های تجاری
فصل اول: اصول و ملاحظات سیاست‌‌گذاری ناظر بر راه‌‌اندازی دادگاه‌‌های تجاری
مبحث اول: رعایت حداقل‌‌گرایی در تشکیلات سازمانی دادگستری
مبحث دوم: رعایت صرفۀ اقتصادی در راه‌‌اندازی دادگاه
مبحث سوم: تضمین حق دسترسی آسان و برابر به دادگاه
مبحث چهارم: مدیریت ناکارآمدی‌‌های صلاحیتی
مبحث پنجم: حفظ یکپارچگی و انسجام دستگاه قضایی
مبحث ششم: مدیریت تعارض منافع
مبحث هفتم: جلوگیری از تبدیل دادگاه به مرجع صنفی
مبحث هشتم: جلوگیری از محدود شدن دید و دانش قضات
مبحث نهم: ارتباط ساختاری با بخش خصوصی
فصل دوم: اصول و ملاحظات سیاست‌‌گذاری ناظر بر عملیات دادگاه‌‌های تجاری
مبحث اول: کاهش اطالۀ دادرسی
مبحث دوم: تخصص در رسیدگی
مبحث سوم: اولویت‌‌بخشی به امنیت معاملات
مبحث چهارم: توجه به عرف‌‌های تجاری و تفسیر واقع‌‌گرایانه
مبحث پنجم: اتقان آرا و تصمیمات دادگاه
مبحث ششم: رعایت دادرسی منصفانه
مبحث هفتم: رعایت شفافیت در فرایندهای قضایی
مبحث هشتم: اجرای مؤثر آرا و تصمیمات دادگاه
بخش سوم: بایسته‌‌ها و مدل مطلوب دادگاه‌‌های تجاری
فصل اول: سازمان‌دهی صلاحیتی و تشکیلات
مبحث اول: سازمان‌دهی صلاحیتی
گفتار اول: صلاحیت ذاتی
گفتار دوم: صلاحیت موضوعی
بند اول: اعمال تجاری یا اقتصادی
بند دوم: دعاوی شرکت‌‌های دولتی و شبه‌‌دولتی
بند سوم: دعاوی با بهای اندک
بند چهارم: دعاوی مربوط به داوری
بند پنجم: دعاوی اسناد تجاری
گفتار سوم: صلاحیت شخصی
بند اول: صلاحیت دادگاه به صِرف تاجر بودن یکی از طرفین و فارغ از ماهیت دعوا
بند دوم: صلاحیت دادگاه به صِرف ماهیت تجاری موضوع دعوا
بند سوم: صلاحیت دادگاه صرفاً در موارد تاجر بودن هر دو طرف و فارغ از ماهیت دعوا
چهارم: صلاحیت دادگاه صرفاً در موارد تاجر بودن هر دو طرف و ماهیت تجاری دعوا
بند پنجم: مدل مطلوب
گفتار چهارم: صلاحیت محلی
گفتار پنجم: صلاحیت نسبی
گفتار ششم: صلاحیت زمانی
مبحث دوم: تشکیلات
گفتار اول: ترکیب دادگاه
بند اول: وحدت یا تعدد قضات
1. مفهوم
2. دلایل مخالفان قضاوت جمعی
3. دلایل موافقان قضاوت جمعی
4. مدل مطلوب برای دادگاه تجاری
بند دوم: نهاد مشاور تجاری
1. ضرورت پیش‌‌بینی نهاد مشاور در دادگاه تجاری
2. تفاوت نهاد مشاور و کارشناس
3. نهاد مشاور در قوانین مختلف
4. بررسی نهاد مشاور در لایحۀ آیین دادرسی تجاری
بند سوم: کمیسیون‌‌های مشترک قضایی و حضور چرخشی قضات تجاری در محاکم عمومی
1. ایجاد کمیسیون‌‌های مشترک قضایی
2. حضور چرخشی قضات دادگاه‌‌های تجاری در محاکم عمومی
گفتار دوم: شورای راهبردی دادگاه‌‌های تجاری
گفتار سوم: شعب تخصصی تجاری در دادگاه‌‌های تجدیدنظر استان و دیوان عالی کشور
فصل دوم: تشریفات، آیین دادرسی و ابتکارات فرایندی
مبحث اول: تشریفات و آیین دادرسی
گفتار اول: ثبت و اقامه دعوا
گفتار دوم: تقسیم و ارجاع دعاوی بین شعب
بند اول: اصل تصادفی بودن ارجاع
بند دوم: رعایت تنوع در ارجاع
گفتار سوم: ادلۀ اثبات دعوا
بند اول: مقررات مشترک
بند دوم: اصل آزادی ادله
گفتار چهارم: رسیدگی و صدور رأی
بند اول: دادرسی اختصاری
بند دوم: دعاوی کم‌‌ارزش
بند سوم: نهاد دستور پرداخت
بند چهارم: منفعت پیشاحکم
گفتار پنجم: تعیین مواعد و ابلاغات
بند اول: همکاری طرفین
بند دوم: اصلاح ایرادات سیستم ابلاغ الکترونیک
گفتار ششم: اعتراض به آرا و تصمیمات
بند اول: واخواهی
بند دوم: تجدیدنظرخواهی
بند سوم: فرجام‌‌خواهی
گفتار هفتم: اجرای آرا و تصمیمات
بند اول: اجرای موقت احکام
بند دوم: توسعۀ دسترسی دادگاه به اطلاعات اشخاص
بند سوم: اجرای خصوصی احکام
گفتار هشتم: مرور زمان
مبحث دوم: ابتکارات فرایندی برای افزایش کارآمدی دادرسی
گفتار اول: پیش‌‌بینی مرحله پیش‌‌محاکمه و قاضی آماده‌‌ساز پرونده
گفتار دوم: امکان تراضی طرفین برخلاف برخی مقررات دادرسی
گفتار سوم: امکان طراحی و اجرای قرارنامه توسط دادرس
گفتار چهارم: پیاده‌‌سازی شیوه‌‌های جایگزین حل‌‌وفصل اختلافات تحت نظارت دادگاه
بند اول: ارزیابی بی‌‌طرفانه
بند دوم: میانجیگری
بند سوم: داوری
بند چهارم: دیگر شیوه‌‌های جایگزین حل‌‌وفصل اختلافات
گفتار پنجم: ایداع درخواست سازش
گفتار ششم: پیشنهاد حکم
فصل سوم: اقدامات توسعۀ قضایی
مبحث اول: تحول در شیوۀ آموزش و توانمندسازی قضات
گفتار اول: شرایط قضات تخصصی
گفتار دوم: آموزش و توانمندسازی
بند اول: اصول فنی تجارت و رویه‌‌های تجاری
بند دوم: تحلیل اقتصادی حقوق
بند سوم: نظارت و استفاده از قضات تازه‌‌کار
مبحث دوم: تخصصی کردن وکالت در دعاوی تجاری
مبحث سوم: به‌کارگیری دانشجویان حقوق به عنوان کارآموز و دستیار دادگاه
مبحث چهارم: برگزاری مسابقات دادگاه مجازی (موتکورت) تجاری
مبحث پنجم: انتشار منظم گزارش‌‌ها، نظرات و آرای دادگاه
مبحث ششم: بهره‌‌گیری حداکثری از فناوری‌‌های نوین و دیجیتال
گفتار اول: شیوه‌‌های آنلاین حل‌‌وفصل اختلافات
گفتار دوم: کاربرد قراردادهای هوشمند
نتیجه‌‌گیری
فهرست منابع