کتابی که پیش‌رو دارید کلیّات حقوق جزا، کتابی درسی است که سرفصل‌های آن براساس مصوّبه شورای عالی برنامه‌ریزی آموزش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تهیّه و تنظیم گردیده و از سال تحصیلی 97ـ 1396 به تعداد یک واحد درسی در برنامه آموزشی دانشجویان رشته حقوق گنجانده شده است. هدف آشنایی دانشجویان با مفاهیم و مسائل حقوق کیفری و ساختار و جایگاه این دانش حقوقی است. شاید بهتر بود از آن به الفبای حقوق جزا یاد می‌کردیم. بر این است که اگر این الفبا خوب دانسته شود فهم حقوق جزا در واحدهای دیگر این درس آسان‌تر خواهد بود. تأمین این خواسته ممکن و شدنی است مشروط بر این‌که وقت و ساعات بیشتری به این درس اختصاص داده شود. برنامه این درس نسبتاً سنگین است و از هر دری سخنی است. از این رو، تدریس مطالب این واحد درسی در 16 ساعت (بر طبق برنامه) اگر هم ناممکن نباشد بسیار دشوار است و فرصت برای هضم و جذب مطالب کتاب هم بسیار کوتاه. چاره این تنگی و کمبود وقت به نظر نویسنده افزودن کمینه یک ساعت به ساعات جلسات هفتگی این درس و در فرصت بازنگری برنامه‌های درسی در آینده تخصیص دو واحد به کلیّات حقوق جزا در برنامه آموزشی است.

قبول باید کرد که تدریس کلیّات درس رشته حقوق آسان‌تر از آموزش جزئیات آن نیست. به ویژه هنگامی که مخاطبان این درس‌ها مبتدیان و تازه واردان به دانشکده‌ها باشند. یعنی دانشجویانی که نه از این صحیفه چیزی خوانده‌اند و نه از این مقولات چندان چیزی شنیده‌اند. با این شرایط و این وقت کم می‌توان پیشاپیش حدس زد که این بار چگونه ممکن است به منزل برسد.

در تعیین مباحثی که قرار است دانشجویان را با مقدّمات حقوق جزا آشنا کند جای بعضی از مباحث مهم مانند اصول عمومی حقوق جزا در یک فصل، سیاست جنایی در فصل دیگر و مسائلی همچون عدالت ترمیمی خالی است. هر چند در چارچوب برنامه مصوّب سنگین‌تر کردن مطالب این درس، بیش از آنچه هست، در وضع کنونی به صواب نیست، ولی با کوتاه کردن سخن در بعضی از گفتارها و اختصار در شرح بعضی از مفاهیم، به ویژه تکراری، به نظر تا حدودی می‌توان جا برای بعضی از مباحثی که مغفول مانده‌ است باز کرد. این شیوه‌ای است که نویسده در تألیف این کتاب برگزیده است.

درباره بعضی موضوعاتی که در مجلّدات کتاب حقوق جزای عمومی از منظر قوانین و مقرّرات جاری کشور به شرح و بسط آن‌ها پرداخته‌ایم، در کلیّات پیشاپیش، براساس عنوان‌های سرفصل‌های برنامه درسی، شرح و توضیح وافی داده‌ایم. لیکن برای پرهیز از تکرار مطالب، سعی ما بر آن بوده است که از زوایای دیگری هم به موضوع نگاهی بیندازیم. در واقع پرداختن به یک موضوع دو بار در فصول متعدّد مجلدات این کتاب به منزله شرح و توصیف ناگفته‌هایی است که فرصت بیان آن، به دلایل محدودیّت برنامه درسی فراهم نیامده بود.

در پایان نویسنده امیدوار است که با این مقدّمه، دریچه‌ای هر چند کوچک به روی دانشجویان و دانش‌پژوهان بگشاید تا از ورای آن بتوانند به افق‌های دور دست حقوق جزا نگاهی بیفکنند و اگر به ادامه راه راغب بودند این وجیزه را راهنمای خود قرار دهند.