فصل اول: کلّیات 1-1- چکیده 1-2- مقدمه 1-3- اهمیت و ضرورت موضوع فصل دوم: مبانی نظری 2-1- تاریخچه 2-2- تعاریف 2-2-1- تعریف فرزندخواندگی 2-2-1-1- فرزندپذیری مؤسسه‌ای 2-2-1-2- فرزندپذیری مؤسسه‌ای کودکان با نیاز خاص 2-2-1-3- فرزندپذیری مستقل 2-2-1-4- فرزندپذیری بین‌المللی 2-2-1-5- فرزندپذیری پیش از تولد 2-2-2- تعریف کودک 2-2-3- تعریف نوجوان 2-2-4- تعریف کودکان بی‌سرپرست 2-2-5- کودکان بدسرپرست 2-2-6- تعریف نوجوان بی‌سرپرست 2-2-7- تعریف نوجوان بدسرپرست 2-2-8- تعریف دختران مجرد 2-2-9- تعریف زنان بی‌شوهر 2-3- پیشینه فرزندخواندگی 2-3-1- فرزندخواندگی در ایران باستان 2-3-1-1- دوره پیشدادی و کیانی 2-3-1-2- دوره هخامنشی 2-3-1-3- دوره ساسانی 2-3-2- فرزندخواندگی در یونان و روم قدیم 2-3-3- فرزندخواندگی در اعراب جاهلی 2-3-4- فرزندخواندگی در اسلام 2-3-5- فرزندخواندگی در فقه امامیه 2-3-6- فرزندخواندگی در سایر ادیان 2-3-7- فرزندخواندگی در حقوق کامِن‌لا 2-3-8- فرزندخواندگی در حقوق فرانسه 2-3-9- فرزندخواندگی در نظام رومی ـ ژرمنی 2-3-10- فرزندخواندگی بین‌المللی 2-3-11- فرزندخواندگی در حقوق موضوعه ایران فصل سوم: بررسی حق سرپرستی دختران مجرد و زنان بدون شوهر 3-1- پیشگفتار 3-2- مبحث اول: پیشینه قانونی و عرفی اعطای حق فرزندخواندگی به دختران مجرد و زنان بدون شوهر 3-2-1- در قرون و اعصار گذشته 3-2-2- در قوانین داخلی 3-2-3- در قوانین خارجی 3-2-3-1- فرانسه 3-2-3-2- انگلستان 3-2-3-3- آمریکا 3-2-3-4- آلمان 3-3- مبحث دوم: پیشینه شرعی و بررسی فقهی اعطای فرزندخواندگی به دختران مجرد و زنان بی‌شوهر 3-4- مبحث سوم: سیر تصویب 3-5- مبحث چهارم: مقایسه بند (ج) با قوانین سابق داخلی درخصوص حق سرپرستی دختران مجرد و زنان بی‌شوهر 3-5-1- مقایسه با قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست مصوب 1353 3-5-2- مقایسه با لایحه قانونی راجع به تشکیل سازمان بهزیستی کشور مصوب 1359 و اصلاحی 1357 3-5-3- مقایسه با قانون تأمین زنان و کودکان بی‌سرپرست مصوب 1371 3-5-4- مقایسه با قانون حمایت از کودکان و نوجوانان مصوب 1381 3-6- مبحث پنجم: ویژگی‌های بند (ج) 3-6-1- ممیّزات اصلی 3-6-1-1- سن کودک 3-6-1-2- اجازه اعطاء به خانواده‌های دارای فرزند 3-6-1-3- اجازه اعطاء به دختران مجرد 3-6-1-4- اجازه اعطاء به زنان بی‌شوهر 3-6-1-5- اعطای مرخصی شش‌ماهه به دختران مجرد و زنان بدون شوهر سرپرست 3-6-1-6- اجازه اعطاء به اتباع ایرانی مقیم خارج 3-6-1-7- اجازه ازدواج سرپرست با فرزندخوانده 3-6-1-7-1- دلایل حقوقی حرمت ازدواج سرپرست با فرزندخوانده 3-6-1-7-1-1- مخالفت با اخلاق حسنه و نظم عمومی 3-6-1-7-1-2- تعارض با کنوانسیون حقوق کودک 3-6-1-7-1-3- تعارض با اصول قانون اساسی 3-6-1-7-1-4- تعارض با سایر مواد همین قانون (قانون حمایت مصوب 1392) 3-6-1-7-2- تبعات ازدواج سرپرست با فرزندخوانده 3-6-1-8- جایگزینی ارث برای فرزندخوانده 3-6-1-8-1- تملیک بخشی از اموال یا حقوق خود به کودک یا نوجوان تحت سرپرستی 3-6-1-8-2- بیمه سرپرست نزد یکی از شرکت‌های بیمه به نفع کودک 3-6-1-8-3- برخورداری کودک تحت سرپرستی از مزایای بیمه 3-6-1-9- امکان واگذاری کودکان بدسرپرست 3-6-1-9-1- شرایط واگذاری کودکان بدسرپرست 3-6-2- سایر ویژگی‌ها 3-6-2-1- شرایط سرپرستی دختران مجرد و زنان بی‌شوهر 3-6-2-1-1- شرایط عمومی 3-6-2-1-1-1- تقیّد به انجام واجبات و ترک محرمات 3-6-2-1-1-2- عدم‌محکومیت جزایی مؤثر با رعایت موارد مقرر در قانون مجازات اسلامی 3-6-2-1-1-3- تمکّن مالی 3-6-2-1-1-4- عدم‌حجر 3-6-2-1-1-5- سلامت جسمی و روانی لازم و توانایی عملی برای نگهداری و تربیت کودکان تحت سرپرستی 3-6-2-1-1-6- نداشتن اعتیاد به مواد مخدر، مواد روان‌گردان و الکل 3-6-2-1-1-7- صلاحیت اخلاقی 3-6-2-1-1-8- عدم‌ابتلا به بیماری‌های واگیر و یا صعب‌العلاج 3-6-2-1-1-9- اعتقاد به یکی از ادیان مصرّح در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران 3-6-2-1-2- شرایط اختصاصی 3-6-2-1-2-1- داشتن حداقل 30 سال سن 3-6-2-1-2-2- منحصراً سرپرستی اناث 3-6-2-1-3- شرایط کودک موردتقاضا 3-6-2-2-1- سن تا 16 سال 3-6-2-2-2- ناشناس بودن خانواده کودک 3-6-2-2-3- عدم‌مراجعه پدر، مادر، جدّ پدری و ولی منصوب از سوی ولی قهری تا دو سال 3-6-2-2-4- عدم‌صلاحیت پدر، مادر، جدّ پدری و ولی منصوب از سوی ولی قهری برای سرپرستی طفل 3-6-2-3- مرجع صالح تشخیص واجدین شرایط 3-6-2-4- نحوه صدور شناسنامه 3-6-2-5- نقش و وظیفه سازمان‌های حمایتی 3-6-2-5-1- نقش و وظیفه سازمان بهزیستی کشور (به‌ترتیب مذکور در قانون) 3-7- مبحث ششم: آثار حکم سرپرستی 3-7-1- حضانت و تربیت کودک 3-7-2- ولایت بر فرزندخوانده 3-7-3- نفقه 3-7-4- اداره اموال و نمایندگی قانونی فرزندخوانده 3-7-5- اطاعت فرزندخوانده از سرپرست‌ها 3-7-6- عدم‌حرمت ازدواج 3-7-7- اجازه استفاده کودک از نام خانوادگی سرپرست 3-7-8- توارث 3-7-9- بقای رابطه فرزندخوانده با پدر و مادر اصلی و اقارب نسبی 3-7-10- عدم‌رابطه فرزندخوانده با اقارب نسبی، سببی و رضاعی سرپرست‌ها 3-7-11- عدم‌محرمیت والدین با فرزندخوانده 3-8- مبحث هفتم: پایان فرزندخواندگی (سرپرستی) 3-8-1- بطلان سرپرستی 3-8-2- فسخ سرپرستی 3-8-2-1- فسخ به درخواست مقام قضایی 3-8-2-2- فسخ به درخواست سرپرست 3-8-2-3- فسخ با توافق زوجین سرپرست و پدر و مادر واقعی طفل 3-8-2-4- فسخ با توافق زوجین سرپرست و فرزندخوانده به سن رشد رسیده 3-9- مبحث هشتم: آیین‌نامه‌های اجرایی قانون 3-9-1- آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست مصوب 1394/04/14 3-9-2- آیین‌نامه اجرایی ماده 22 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست مصوب 1394/04/14 3-10- مبحث نهم: ایرادات، موانع و مشکلات بند (ج) ماده 5 قانون در مقام نظر و عمل 3-10-1- ایرادات و موانع مشترک 3-10-1-1- عدم‌پوشش بیمه‌ای فرزندخوانده در دوران سرپرستی آزمایشی 3-10-1-2- سخت‌گیری بی‌مورد درخصوص برخی شرایط متقاضیان سرپرستی 3-10-1-3- نبود آیین‌نامه و دستورالعمل برای اجرای ماده 21 3-10-1-4- دلسردی و عدم‌اطمینان متقاضیان سرپرستی و سرپرستان به‌دلیل امکان فسخ سرپرستی متعاقب مراجعت والدین واقعی طفل 3-10-1-5- ابهام در رعایت اشتراکات دینی میان سرپرست و افراد تحت سرپرستی 3-10-1-6- نامعلوم بودن چگونگی تکلیف سازمان بهزیستی درخصوص تبصره 1 ماده 23 3-10-2- ایرادات و موانع خاص دختران مجرد و زنان بدون شوهر 3-10-2-1- جایگزینی احتمالی ازدواج و تشکیل خانواده 3-10-2-2- هم‌جنس‌گرایی احتمالی فصل چهارم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات 4-1- نتیجه‌گیری 4-2- پیشنهادات 4-2-1- پیشنهادات درخصوص رفع ابهامات و ایرادات قانون حمایت مصوب 1392 4-2-1-1- تدوین آیین‌نامه اجرایی برای ماده 21 و ایضاح تبصره 6 آیین‌نامه اجرایی قانون 4-2-1-2- اصلاح شرایط درخواست‌کنندگان سرپرستی (بند الف ماده 6) 4-2-1-3- نامعلوم بودن چگونگی تکلیف سازمان بهزیستی درخصوص (تبصره 1 ماده 23) 4-2-1-4- رفع ابهام در رعایت اشتراکات دینی میان سرپرست و افراد تحت سرپرستی (تبصره 1 ماده 6) 4-2-1-5- بالا بردن حداقل سن دختران مجرد و زنان بدون شوهر برای تقاضای فرزندخواندگی (بند ج ماده 5) 4-2-2- پیشنهادات درخصوص کلّیت موضوع فرزندخواندگی پیوست‌ها پیوست 1) قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست مصوب 1392 پیوست 2) آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست ابلاغی 1394/04/20 پیوست 3 آیین‌نامه اجرایی ماده 22 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست 1394/04/25 آیین‌نامه اجرایی ماده (۲۲) قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست پیوست 4 فهرست دارویی فهرست شماره 1 فهرست دارویی فهرست شماره 2 فهرست دارویی فهرست شماره 3 فهرست دارویی فهرست شماره 4 منابع و مآخذ  

موضوع این کتاب چیست؟ بررسی موضوع اعطای فرزندخواندگی به دختران مجرد و زنان بدون شوهر می‌باشد. امکانی که در قانون جدید فرزندخواندگی تحت عنوان «قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست مصوب 1392» به دخترانی که ازدواج نکرده و زنانی که اکنون بدون شوهر هستند، داده شده تا بتوانند کودکی را تحت شرایطی به سرپرستی بپذیرند. مخاطب این کتاب چه کسانی هستند؟ 1- جامعه حقوقی اعم از حقوق‌دانان، اساتید و پژوهشگران دانشجویان رشته حقوق در مقاطع مختلف تحصیلی؛ 2- پژوهشگران و علاقمندان و فعالان حوزۀ زنان و کودکان و پژوهشگران حوزه علوم اجتماعی از جمله خانواده و بزهکاری و تربیت و … نظریاتی متفاوت و نگاهی جدید نخست موضوع کتاب مسأله‌ای تازه و تأسیسی نو در قانون کشور ما است. دوم اینکه در این کتاب به موضوع پیش‌گفته برای اولین بار پرداخته شده است و تاکنون کتاب دیگری یافت نکردیم که به این موضوع پرداخته باشد. قسمتی از کتاب: فرزندخواندگی نهادی حقوقی است که روابط بین فرزندخوانده و پدرخوانده و مادرخوانده را تعریف و منتظم می‌نماید. این موضوع در طول تاریخ سابقه طولانی دارد. در نظام حقوقی ایران با وجود سابقۀ پذیرش این نهاد در دوران حکومت ساسانیان با ورود اسلام منسوخ گردید. در سال 1352 با اقتباس از مقررات فرزندخواندگی در حقوق کشورهای اروپایی ولی با توجه به حاکمیت شرع بر قانون مدنی، قانونی تحت عنوان: «قانون حمایت از کودکان بی‌سرپرست» تصویب اما فرزندخواندگی کامل مورد تقنین قرار نگرفت …