اصول فقه

اصول عملیه :

1-ضرورت بحث از اصول عملیه

2-تعریف اصول عملیه

3-وجه تسمیه اصول عملیه

4-تعداد اصول عملیه

5-شرط اجرای اصول عملیه

6- مجاری اصول عملیه

7- اقسام

مجاری اصول عملیه:

1-حالت سابقه دارد:

• استصحاب

2-حالت سابقه ندارد:

• شک در اصل تکلیف
• شک در مکلف به

شک در اصل تکلیف:

• برائت

شک در مکلف به:

• امکان احتیاط هست: احتیاط
• امکان احتیاط نیست: تخییر

اقسام:

1-استصحاب

2-برائت

3-احتیاط

4-تخییر

اصل استصحاب:

1-تعریف

2-ارکان

3-شرایط

4-ماهیت(اصل عملی یا اماره)

5- اقسام

6-ادله حجیت

7-آثار اجرای استصحاب

8- تنبیهات

ارکان:

1-یقین سابق

2-شک لاحق

اقسام:

1-استصحاب حکمی وموضوعی

2-شک درمقتضی و رافع

3=استصحاب حکم شرعی و عقلی

4-استصحاب وجودی وعدمی

تنبیهات:

1-استصحاب کلی

2-استصحاب عدم ازلی

3-استصحاب عدم حدوث حادث

4-استصحاب حکم مخصص

اصل برائت:

1-تعریف

2-اقسام

3-مقایسه با اصل اباحه

4-تقسیمات شبهه

5-شرط اجرای اصل برائت

6-مقایسه با استصحاب عدم تکلیف

7-حسن احتیاط

8-ادله حجیت

9-کاربرد در حقوق

اقسام:

1-برائت عقلیه

2-برائت اصلیه

تقسیمات شبهه:

1-شبهه حکمیه و موضوعیه

2-شبهه وجوبیه و تحریمیه

کاربرد در حقوق :

1-اصل برائت به معنای برائت از تکلیف (درمعنای اصولی)

2-اصل برائت به معنای برائت از اتهام و مجازات

3-اصل برائت به معنای برائت ذمه از دین

اصل احتیاط:

1-اقسام علم

2-مستند احتیاط

3-مجرای احتیاط

4-اقسام شبهه

اقسام شبهه:

1-شبهه محصوره و غیر محصوره

2-شبهه میان متباینین

3-شبهه میان اقل واکثر

اصل تخییر

1-تعریف

2-مجرا

3-تقسیمات شبهه و احکام آن

4-نکات

نکات :

1-مقایسه با واجب تخییری

2-تخییر در تزاحم

تعارض ادله:

1-تعریف

2-اقسام تعارض

3-شرایط

4-مفهوم تزاحم

اقسام تعارض:

1-مستقر

2-غیر مستقر

شرایط:

1-تعدد ادله متعارض

2-دارا بودن شرایط حجیت

3-قطعی نبودن هیچ یک از دو دلیل

4-وجود تنافی در مدلول دودلیل

مفهوم تزاحم:

1-تعریف

2-مقایسه با تعارض

3-مرجحات باب تزاحم

مرجحات باب تزاحم:

1-تقدم تکلیف فوری و مضیق بر واجب موسع

2-تقدم تکلیفی که از نظر زمانی مقدم است

3-تقدم حکم فاقد بدل

4-تقدم تکلیف اهم بر مهم

تعارض غیرمستقر و ضوابط  رفع آن:

• مفهوم جمع عرفی(قاعده الجمع مهما امکن اولی من الطرح)
• ضوابط رفع تعرض غیر مستقر

مفهوم جمع عرفی:

1-نظرات موافق و مخالف قاعده

2-مفاد قاعده

مفاد قاعده:

1-امکان جمع عرفی

2-وجود مرجح

3-عدم مرجح

ضوابط رفع تعرض غیر مستقر:

1-تخصیص

2-حکومت

3-ورود

حکومت:

1-تعریف

2-تفاوت با تخصیص

3-کاربرد در حقوق

تفاوت با تخصیص:

1-در قلمرو

2-در لسان دلیل

3- دروابستگی دودلیل به یکدیگر

4-در تقدم یکی از دو دلیل بر یکدیگر

حکم تعارض مستقر :

1-قاعده اولیه: تساقط

2-قاعده شرعی در مورد دو خبر متعارض : ترجیح یا تخییر

3-مرجحات باب تعارض

3-مرجحات باب تعارض :

1-صفات راوی(اعدل –افقه-اصدق-اورع)

2-شهرت

3-موافقت کتاب

4-مخالفت عامه

5-موخر بودن زمان صدور

بررسی برخی موارد تعارض ادله:

1-تعارض امارات با یکدیگر

2-تعارض امارات با اصول

3-تعارض اصول عملیه با یکدیگر

تعارض امارات با یکدیگر:

1-تعارض بینات

2-تعارض بینه با اماره ید(تعارض شهادت با قاعده ید)

3-تعارض اقرار و ید

4-تعارض اماره قانونی و اماره قضایی

5-تعارض لاضرر و تسلیط

تعارض امارات و اصول :

1-تعارض استصحاب و ید

2-تعارض استصحاب با سایر امارات قانونی و قضایی

3-تعارض استصحاب با قاعده صحت

تعارض اصول عملیه با یکدیگر:

1-تعارض اصل سببی با اصل مسببی

2-تعارض استصحاب با برائت، احتیاط و تخییر

3- تعارض استصحاب با استصحاب دیگر

4-تعارض استصحاب با قرعه