آیین دادرسی کیفری

دوره جامع آئین دادرسی کیفری با رویکرد آزمونی مشتمل بر تدریس و تشریح نکته به نکته کلیه مباحث آئین دادرسی کیفری است. در این دوره به منظور سهولت یادگیری و کمک به تثبیت مطالب در حافظه مخاطبان، ضمن وفاداری به ترتیب و سرفصل‌های دانشگاهی این درس، مطالب به ترتیب مراحل شش‌گانه دادرسی کیفری یعنی کشف جرم، تعقیب، تحقیقات مقدماتی، رسیدگی و صدور حکم، اعتراض به آراء و اجرای احکام کیفری ارائه شده‌ است. همچنین در مطالب این دوره، برای نخستین بار «کلیه» مواد قانون آئین دادرسی کیفری به صورت دسته بندی شده و در چارچوب پلان مشخص و قابل یادگیری و ماندگار در حافظه ارائه شده است. این امر موجب می‌شود که این دوره از یکسو از دوره‌ها و نوشته‌های حاوی شرح نکات ماده به ماده قانون متمایز باشد که در آنها مخاطب بدون پلان و برنامه مشخص، صرفاً مواد را به ترتیب شماره ماده قانونی مرور می‌کند و بی آنکه ارتباط این مواد با یکدیگر را به خوبی درک کند، پس از اندک زمانی آنها را فراموش می‌کند. از سوی دیگر این دوره از دوره‌ها و نوشته‌های دانشگاهی متمایز است که در آنها مطالب صرفاً به ترتیب سرفصل‌های مصوب ارائه می‌شوند و بسیاری از مواد قانونی در این نوشتگان ارائه نمی‌گردند حال آنکه بسیاری از این مواد قانونی در آزمون‌های مختلف حقوقی مورد پرسش واقع می‌شوند. از این حیث دوره حاضر، یک مجموعه جامع و نوآور محسوب میگردد. از دیگر ویژگی‌های این دوره آن است که تلاش شده نکات آزمونی همراه با نمونه سوالات چهار گزینه‌ای آزمون‌های سنوات گذشته با پاسخ تشریحی همگام با تدریس مطالب ارائه گردد. همچنین کوشش شده از جنبه‌های عملی و کاربردی و رویه‌ای نیز غفلت نشود. از اینرو استفاده از این دوره، می‌تواند برای کلیه دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی رشته حقوق، داوطلبان آزمون‌های حقوقی و قضایی و نیز فعالان عرصه قضا از جمله قضات و وکلای محترم مفید و آموزنده باشد.

اهم سرفصل‌ها :

بخش اول: کلیات

1- تعریف آیین دادرسی کیفری

2- موضوع و اهداف آیین دادرسی کیفری

3- نظام‌های دادرسی کیفری

1-3- نظام اتهامی

2-3- نظام تفتیشی

3-3- نظام مختلط

بخش دوم: دعاوی ناشی از جرم

1- طرح بحث

2- شناسایی این دعاوی

3- مقایسه این دعاوی با یکدیگر

4- ارتباط این دعاوی با یکدیگر

بخش سوم: کشف جرم

1- وقوع جرم مشهود در برابر دادستان

2- اطلاع رسانی از وقوع جرم توسط خود مرتکب (خود اعترافی)

3- اطلاع رسانی از وقوع جرم توسط خود بزه‌دیده (شکایت شاکی)

1-3- شناسایی شاکی

2-3- نقش شکایت شاکی در کشف جرم

3-3- انواع بزه‌دیده و چگونگی طرح شکایت از سوی وی

4-3- مندرجات شکوائیه

4- اطلاع رسانی از وقوع جرم توسط شخص ثالث (اعلام جرم)

1-4- شرائط لازم برای اینکه اعلام جرم موجب شروع تعقیب باشد

2-4- حدود اختیارات و حقوق قانونی اعلام کننده در فرآیند دادرسی کیفری

3-4- شرائط سمن‌ها برای شرکت در فرآیند دادرسی

4-4- اعلام جرم؛ حق یا تکلیف؟

5- اطلاع رسانی از وقوع جرم توسط ضابطان دادگستری

1-5- شناسایی ضابطان

2-5- نظارت و کنترل بر ضابطان

3-5- حدود وظائف و اختیارات ضابطان

4-5- نکات پایانی

6- سایر شیوه‌های قانونی

بخش چهارم: تعقیب دعوای عمومی

1- مرجع و متولی تعقیب

1-1- مفهوم دادسرا

2-1- ویژگی‌های دادسرا

3-1- حدود آزادی عمل دادسرا در تعقیب کردن یا نکردن دعوای عمومی

1-3-1- بایگانی کردن پرونده

2-3-1- تعلیق تعقیب

3-3-1- میانجی‌گری

2- شروع و ادامه تعقیب

1-2- شرائط تعقیب

1-1-2- شکایت شاکی

2-1-2- کسب اجازه از مقامات خاص

2-2- موانع تعقیب

1-2-2- موانع موقت تعقیب

الف- مصونیت

ب- جنون

پ- اناطه

2-2-2- موانع دائمی تعقیب (موارد سقوط دعوای عمومی)

الف- جهات شخصی (فوت متهم، گذشت شاکی، عفو، توبه)

ب- جهات عینی (نسخ مجازات قانونی، اعتبار امر مختوم، مرورزمان)

بخش پنجم: تحقیقات مقدماتی

1- کلیات

1-1- مفهوم تحقیقات مقدماتی

2-1- اصول و ویژگی‌های تحقیقات مقدماتی

3-1- مرجع و متولی انجام تحقیقات مقدماتی

4-1- انجام یا عدم انجام تحقیقات مقدماتی

2- اقدامات تحقیقی

1-2- تحقیق از اشخاص

1-1-2- تحقیق از شاکی

2-1-2- تحقیق از شاهد و مطلع

3-1-2- تحقیق از متهم

2-2- تحقیق از اماکن و اشیاء

1-2-2- تحقیقات محلی و معاینه محل

2-2-2- تفتیش و بازرسی

3-2-2- جمع آوری و توقیف و ضبط

4-2-2- کارشناسی

3- تصمیمات تحقیقی (صدور قرار)

1-3- قرارهای مقدماتی

1-1-3- قرار تأمین خواسته

2-1-3- قرار تأمین کیفری

الف- کلیات

ب- انواع قرار تأمین کیفری

2-3- قرارهای نهایی

1-2-3- کلیات

2-2-3- انواع قرارهای نهایی

3-2-3- مرجع صدور قرارهای نهایی

4-2-3- نقش دادستان در قرارهای نهایی

5-2-3- قابلیت اعتراض قرارهای نهایی

6-2-3- نقش دادگاه در قرارهای نهایی

7-2-3- اعتبار امر مختوم قرارهای نهایی

بخش ششم: رسیدگی و صدور حکم

1- اصول حاکم بر این مرحله

1-1- اصل برائت

2-1- اصل بیطرفی

3-1- اصل علنی بودن

4-1- تضمین حق دفاع متهم

2- مراحل و فرآیند رسیدگی دادگاه

1-2- مقدمه

2-2- قبل از تشکیل جلسه

3-2- حین برگزاری جلسه

4-2- نکات مربوط به جلسه رسیدگی

5-2- قواعد اختصاصی رسیدگی در دادگاه کیفری یک

1-5-2- قبل از جلسه کیفری یک

2-5-2- حین جلسه کیفری یک

3- صدور رأی

1-3- مقدمه

2-3- رأی (صاحب رأی، انشاء کننده رأی، محتویات رأی، تصحیح رأی)

3-3- دادنامه

4-3- ابلاغ رأی

5-3- انواع رأی

بخش هفتم: اعتراض به آراء کیفری

1- شیوه‌های عادی اعتراض (نسبت به آراء غیرقطعی)

1-1- اعتراض به آراء غیابی (واخواهی)

1-1-1- مرجع ارائه درخواست و رسیدگی به اعتراض

2-1-1- مهلت اعتراض

3-1-1- دارندگان حق اعتراض

4-1-1- آثار واخواهی

2-1- اعتراض به آراء حضوری

1-2-1- انواع راه‌های اعتراض (تجدیدنظر، فرجام)

2-2-1- شناسایی آراء قابل اعتراض

3-2-1- جهات اعتراض

4-2-1- دارندگان حق اعتراض

5-2-1- مهلت اعتراض

6-2-1- هزینه اعتراض

7-2-1- آثار اعتراض

8-2-1- اسقاط حق اعتراض

9-2-1- مرجع اعتراض

الف- مرجع ارائه درخواست اعتراض

ب- مرجع رسیدگی به اعتراض (دادگاه تجدیدنظر استان، دیوان عالی کشور)

پ- لزوم یا عدم لزوم تشکیل جلسه رسیدگی به اعتراض

2- شیوه‌های فوق‌العاده اعتراض (نسبت به آراء قطعی)

1-2- شناسایی آراء قابل اعتراض

2-2- شیوه‌های اعتراض (اعاده دادرسی، اعمال ماده 477)

3-2- توقف یا عدم توقف اجرای رأی قطعی

4-2- تکلیف مرجع جدید

5-2- اعتبار امر مختوم

6-2- نکات پایانی

1-6-2- اعمال ماده 483

2-6-2- رأی وحدت رویه

بخش هشتم: اجرای احکام کیفری

1- متولی و ساختار اجرای احکام

1-1- دادستان

2-1- معاونت اجرای احکام کیفری

2- وظائف و اختیارات قاضی اجرای احکام

3- موارد عدم اجرای مجازات

1-3- عدم اجرای دائمی (موقوفی اجرای مجازات)

2-3- عدم اجرای موقت

1-2-3- بدون احتساب (تعویق اجرای مجازات، توقف اجرای مجازات)

2-2-3- با احتساب (مرخصی زندانیان، پابند الکترونیک، نیمه آزادی)

4- مقررات خاص اجرای مجازات‌های خاص

1-4- حبس

2-4- احکام مالی

3-4- سایر مجازات‌ها

بخش نهم: نکات پایانی آئین دادرسی کیفری

1- انتشار حکم برائت

2- هزینه‌ها