متون فقه (مباحثی از تحریر الوسیله)

از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺣﻘﻮق اﯾﺮان رﯾﺸﻪ در ﻓﻘﻪ اﻣﺎﻣﯿﻪ دارد، داﻧﺴﺘﻦ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻓﻘﻪ، در ﻓﻬﻢ ﻣﺘﻮن ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﺴﺰاﯾﯽ دارد. ﻣﻔﺎد اﺻﻠﻬﺎي 4 167 ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﺆﯾﺪ اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ اﺳﺖ.ﻣﺮﮐﺰ وﮐﻼ و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن رﺳﻤﯽ ﻗﻮه ﻗﻀﺎﯾﯿﻪ، ﮐﺘﺎب اﻟﻮﮐﺎﻟﻪ از ﮐﺘﺎب ﺷﺮﯾﻒ ﺗﺤﺮﯾﺮاﻟﻮﺳﯿﻠﻪ اﺛﺮ رﻫﺒﺮ ﮐﺒﯿﺮ اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺧﻤﯿﻨﯽ ﻗﺪس ﺳﺮه را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﻨﮑﻮر وﮐﺎﻟﺖ ﺗﻌﯿﯿﻦ و ﻣﺘﻌﺎﻗﺒﺎً اوﻻً اﺑﻮاب دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ اﻓﺰوده ﺷﺪ و ﺛﺎﻧﯿﺎً ﮐﺎﻧﻮن وﮐﻼ ﻧﯿﺰ از اﯾﻦ روش، ﭘﯿﺮوي ﻧﻤﻮد. اﯾﻦ روﯾﻪ از ﻫﺮ ﺟﻬﺖ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﺗﻘﺪﯾﺮ اﺳﺖ. ﻣﺴﻠﻤﺎً ﺑﯿﻦ وﮐﯿﻠﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ آﺷﻨﺎﯾﯽ دارد ﺑﺎ وﮐﯿﻠﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ آﺷﻨﺎﯾﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ زﯾﺎدي وﺟﻮد دارد. اﯾﻦ ﺳﺨﻦ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻗﻀﺎت، اﺳﺎﺗﯿﺪ و ﺣﻘﻮقداﻧﺎن ﻧﯿﺰ ﺻﺎدق اﺳﺖ. ﺧﺼﻮﺻﺎً از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﻮارد ﺳﮑﻮت ﻗﺎﻧﻮن زﯾﺎد اﺳﺖ، ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﻼﻣﯽ رﺟﻮع ﺷﻮد و ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ اﯾﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ، ﮐﺘﺎب ﺷﺮﯾﻒ ﺗﺤﺮﯾﺮاﻟﻮﺳﯿﻠﻪ اﺳﺖ. ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل، از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﮐﺘﺎب اَﯾﻤﺎن ﺑﺎ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﯾﻤﯿﻦ درﮐﺘﺎب ﻗﻀﺎ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ و اﺳﺎﺳﺎً ﺟﻨﺒﻪ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﻧﺪارد ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽﮔﺮدد ﮐﻪ در آﯾﻨﺪه ﺣﺬف ﮔﺮدد. ﺳﻮاﻻت آزﻣﻮن در ﻃﻮل زﻣﺎن دو ﺗﻐﯿﯿﺮ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ: اول. در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻓﻘﻂ راﺟﻊ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب اﻟﻮﮐﺎﻟﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ وﻟﯽ اﮐﻨﻮن اﺑﻮاب دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺰ اﻓﺰوده ﺷﺪه اﺳﺖ. دوم. ﺳﻮاﻻت ﺧﺼﻮﺻﺎ در آزﻣﻮن‌های ﺳﺎل‌های اوﻟﯿﻪ، ﺳﺎده ﺑﻮده‌اﻧﺪ وﻟﯽ ﺳﺆاﻻت آزﻣﻮنﻫﺎي اﺧﯿﺮ، دﺷﻮارﺗﺮ ﺑﻮده و اﻧﺘﻈﺎر ﻣﯽ رود ﮐﻪ در آﯾﻨﺪه ﻧﯿﺰ ﻓﻨﯽﺗﺮ و ﺣﺎدّﺗﺮ ﺷﻮد. از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ در ﮐﺘﺎب ﺗﺤﺮﯾﺮ اﻟﻮﺳﯿﻠﻪ، ﻫﺮ ﻣﺴﺄﻟﮥ ﻓﻘﻬﯽ در واﻗﻊ از ﭼﻨﺪ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺗﺄﻟﯿﻒ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻟﺬا ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻣﺴﺎﺋﻞ از ﻣﺴﺎﺋﻞ دﯾﮕﺮ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﺷﺪه اﻧﺪ ﺗﺎ ﯾﺎدﮔﯿﺮي ﻣﻄﺎﻟﺐ، ﺑﺮاي داوﻃﻠﺒﺎن ﺳﺎدهﺗﺮ ﺷﻮد.

1. وکالت
2. قضا
3. شهادت
4. اقرار
5. ایمان