پیشگفتار سخن سرپرست طرح مقدمه جدول تاریخی قوانین و مقررات جدول تاریخی آرای وحدت رویه قضایی فصل اول ـ اسناد بالادستی فرمان تأسیس مرکز رسیدگی به امور مساجد مجوز اجرای طرح توجیه ادارات اوقاف و امور خیریه سیاست‌های کلی نظام در بخش فرهنگ فصل دوم ـ قوانین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قانون مدنی قانون ثبت اسناد و املاك قانون اصلاح قانون ثبت احوال قانون سازمان عمرانی کشور و ازدیاد سهم کشاورزان قانون اصلاحات ارضی قانون تشکیل خانه انصاف قانون نوسازی و عمران شهری لایحه قانونی تجدید قرارداد و اجاره املاک و اموال موقوفه و تجدید انتخاب متولیان و امناء و نظار اماکن متبرکه مذهبی ‌و مساجد تفسیر قانونی مجلس شورای اسلامی راجع به قانون تجدید قرارداد و اجاره املاك و اموال موقوفه و تجدید انتخاب متولیان و امناء و نظار اماكن متبركه مذهبی و مساجد قانون ابطال اسناد فروش رقبات، آب و اراضی موقوفه قانون تشکیلات واختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه قانون محاسبات عمومی کشور قانون زمین شهری قانون مالیات‌های مستقیم قانون کار قانون حمایت قضایی از بسیج قانون ابطال اسناد و فرو‌ش رقبات، آب و اراضی موقوفه قانون مجازات اسلامی قانون استفساریه ماده (۲۶) قانون نوسازی و عمران شهری قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن قانون برنامۀ‏ پنجسالۀ پنجم توسعۀ جمهوری اسلامی ایران قانون بودجۀ سال 1391 فصل سوم ـ مقررات آیین‏نامه دادسراها و دادگاه‏ های ویژه روحانیت آیین‏نامه اجرایی طرح اشتغال فارغ‌التحصیلان بیکار لایحه قانونی راجع به تعیین حداكثر مبلغ وام مسكن هدایت و ارشاد و احیای نقش واقعی و تبلیغی مساجد برای مقابله با تهاجم فرهنگی عضویت استانداران در هیأت‏ های احیای نقش مساجد عضویت دبیر ستاد عالی هماهنگی و نظارت بر کانون‏ های فرهنگی و هنری مساجد در شورای فرهنگ عمومی سیاست‏ های مقابله با تهاجم فرهنگی آیین‏ نامه ستاد پشتیبانی و هماهنگی امور مساجد کشور آیین‏ نامه شورای هماهنگی و برنامه‌ریزی آموزشی و بازآموزی مدیران فرهنگی اهداف و سیاست‌ها و ضوابط نشر کتاب سند نقشه جامع علمی کشور سند تحول بنیادین آموزش و پرورش آیین‌نامه اجرایی قانون فروش خالصجات آیین‏ نامه اجرایی تبصره ماده 1 لایحه قانونی تجدید قرارداد اجاره املاک و اموال موقوفه و تجدید انتخاب متولیان و‌امناء و نظار اماکن متبرکه مذهبی و مساجد آیین‏ نامه شوراهای کشاورزی کشور آیین‏ نامه اجرایی قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه آیین‏ نامه نحوه و ترتیب وصول پذیره و اهدایی آیین‏ نامه نحوۀ ‏انتخاب ‏و برکناری، شرایط و حدود اختیارات و وظایف امین یا هیأت امنای اماکن مذهبی وموقوفات آیین‏ نامه‏ کیفیت‏ تحقیق ‏در شعب‏ تحقیق‏ سازمان اوقاف‏ و امور خیریه آیین‏ نامه مستثنی شدن خدام و کارکنان بقاع متبرکه، مساجد، حسینیه ‏ها، تکایا، مدارس علوم دینی موقوفه و موقوفات عام غیر تولیدی از شمول موادی از قانون کار آیین‏ نامه اجرایی بند (3) از ماده (24) قانون مالیات‌های مستقیم‌ آیین نامه اجرایی قانون ابطال اسناد فروش رقبات،آب و اراضی موقوفه همکاری دستگاه‏‌های اجرایی در طرح جامع ملی و مذهبی شناسنامۀ مساجد با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آیین‏ نامه ساماندهی، بهسازی و عمران مساجد کشور اساسنامه مرکزمطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری آیین‌نامه اجرایی موضوع تبصره (3) ماده (139) اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم تلقی‏ شدن‏ کمک‌های‏ اشخاص حقیقی و حقوقی برای احداث مساجد، مصلاها، مدارس‏ علمیه به عنوان هزینه‏ های ‏قابل ‏قبول ‏مالیاتی اساسنامه سازمان تبلیغات اسلامی آیین‏ نامه اجرایی ‏قانون ‏ساماندهی ‏و حمایت ‏از تولید و عرضه مسكن اساسنامه سازمان ملی زمین و مسكن آیین‌نامه شوراهای حل اختلاف تعیین سازمان اوقاف و امورخیریه به عنوان متولی و مسئول پیگیری امور مربوط به ساماندهی ساخت و ساز، احیاء، تعمیر و تجهیز مساجد اختصاص یک درصد از بودجه سالانه سازمان ملی زمین و مسکن برای احداث مقاوم‌سازی و مرمت مساجد بسته اجرایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی(۱۳۹۴ـ۱۳۹0)، موضوع ماده(۲۱۷)قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه مصوبه مجوز بخشودگی مساجد و اماکن مقدسه اسلامی و معابد اقلیت‏ های مذهبی و مدارس طلاب علوم دینی از پرداخت عوارض ساختمانی مالکانه و نوسازی مصوبه چگونگی مشارکت شهرداری تهران در ساماندهی وضعیت مساجد در شهر تهران مصوبات جلسات ستاد پشتیبانی و هماهنگی امور مساجد كشور آیین نامه ستاد ساماندهی مساجد استان تهران بخشنامه اهمیت نماز و ضرورت تنظیم برنامه‏ های ملاقات عمومی توسط مدیران و مسؤولان در مساجد جهت رسیدگی به مشکلات مردم دستورالعمل مربوط به تعاریف و اصطلاحات مندرج در آیین نامه اجرایی قانون تشکیلات و اختیارات سازمان اوقاف و امور خیریه دستورالعمل و وظایف پیشنهادی کارگروه تخصصی ستاد پشتیبانی و هماهنگی امور مساجد دستورالعمل نحوۀ ادارۀ رقبات و مستغلات مساجد طرح «حمایت از احداث، تجهیز، نوسازی و مدیریت مساجد کشور و پیگیری امور نمازخانه‏ ها» فصل چهارم ـ آرای وحدت رویه قضایی دلیل وقفیت بودن تصرف به عنوان وقفیت تا زمان اثبات خلاف آن عدم قابلیت اثبات عقد وقف صرفاً با شهادت شهود مستفاد از صرف عبارت نسلاً بعد نسل در مورد وقف و تولیت و وصایت تربیت است نه تشریک امکان اقامه دعوی سازمان اوقاف و اشخاص ذی‌نفع از آرای شعب تحقیق در دادگاه‏ های عمومی دادگستری و رسیدگی مطابق قواعد عمومی راجع به دعاوی حقوقی لزوم کسب نظر کارشناسی کمیسیون مرکب از سه فقیه در سازمان اوقاف در خصوص جواز شرعی فروش یا تبدیل موقوفات الزام متولیان بر تسلیم نسخه ‏ای از دادخواست به‏ادارات سازمان اوقاف هنگام طرح هرگونه دعوی، و لزوم آگاهی ادارات اوقاف از مخارج هر موقوفه، مگر درموارد مستثنی شده نظارت استصوابی سازمان اوقاف و امور خیریه در تنظیم اسناد معاملات راجع ‌به عین یا منافع موقوفات دارای متولی و كلیه اقدامات متولیان در زمینه ایجار، و صول اجاره بهاء و صرف و خرج آن اخذ درصدی از سرقفلی واحد تجاری موقوفه، شرط تجدید اجاره و یا قبول انتقال مورد اجاره از طرف سازمان اوقاف و امور خیریه به عنوان موجر عدم شناسایی سازمان اوقاف به عنوان واحد دولتی بالاصاله و حافظ منافع و حقوق دولت خلاف شرع بودن اجازه سازمان اوقاف در دخالت در اثلاث، محبوسات، نذور و صدقاتِ دارای متولیِ منصوصِ مورد وثوق تثبیت وقفیت و ابطال اسناد مالکیت در خصوص فروش موقوفات عام بدون مجوز شرعی و تجویز واگذاری موقوفه به‏ عنوان اجاره با رعایت حقوق مکتسبه اشخاص تنظیم اجاره نامه و میزان اجاره بهای عادله روز فی‌مابین سازمان اوقاف و امور خیریه و مستأجرین در موقوفات عام به موجب آیین‏ نامه اجرایی مربوطه و دستورالعمل تنظیم اسناد اجاره رقبات و موقوفات خلاف شرع بودن مداخله سازمان اوقاف در امور موقوفه دارای متولی خاص و مورد وثوق و قادر بر انجام تکالیف شرعی صالح بودن دیوان عدالت اداری در رسیدگی به شکایات سازمان اوقاف به قایم مقامی ازموقوف علیهم و سایر اشخاص حقوقی حقوق خصوصی لزوم اطلاع سازمان اوقاف و امور خیریه از هزینه‏های مربوط به حفظ عین موقوفه، آبادانی رقبات، تعمیرات جاری و مصارف مقرر در وقف نامه و سیره جاریه توسط متولی خلاف شرع بودن تعیین 30% قیمت عادله روز زمین به عنوان مقدار پذیره، در مواردی که میزان پذیره متعارف بیش از آن باشد خلاف شرع بودن التزام متولیان منصوص التولیه صحیح العمل، به تنظیم و ارسال اوراق بودجه به ادارت كل اوقاف و امور خیریه استان‌های مربوط اختیار متولی وادارات اوقاف وامور خیریه در انتخاب وکیل یا وکلای واجدالشرایط جهت‏ احیای حقوق موقوفه منع شعب تحقیق سازمان اوقاف و امور خیریه از عزل، ممنوع المداخله کردن و ضم امین و اختصاص موارد فوق صرفاً در صلاحیت دادگاه عمومی ضرورت به رسمیت شناختن حق اولویت متصرفین اموال غیر منقول موقوفه در انعقاد عقد اجاره با رعایت صرفه و صلاح وقف خلاف شرع بودن التزام متولی به مصرف درآمد موقوفات مجهول‌المصرف و موقوفاتی که به صورت مبرات مطلقه وقف گردیده‌ اند، منحصراً به موارد خاص عدم خلاف شرع بودن خلع ید متصرف رقبه موقوفه در صورت امتناع از تنظیم اجاره‎ نامه عدم مغایرت لزوم انجام مطلق تكالیف قانونی درظرف زمان معین، درباب تعلق مالیات بر درآمد موقوفات عام در صورت عدم تسلیم صورتحساب درآمد و هزینه‌های موقوفه تا پایان خردادماه سال بعد، با شرایط مندرج در قانون مالیات‏ های مستقیم در خصوص معافیت موقوفات عامه از پرداخت مالیات بطلان سند فروش یا تبدیل موقوفه بنا بر نظر سرپرست سازمان اوقاف و امور خیریه در خصوص رقبه موقوفاتی که بدون مجوز شرعی معامله شده‌اند تلقی کردن مساجد و تکایا در زمره کارگاه‏های کوچک مندرج در ماده (191) قانون کار و شمولیت این قانون بر فعالین حوزه مساجد عدم وجود مغایرت با شرع در اخذ 15% مابه التفاوت توسط سازمان اوقاف، به هنگام انتقال مورد اجاره به غیر، از مستأجر عرصه‏ای که احداث اعیان نموده خلاف شرع بودن تجویز یا الزام به اخذ یا ذخیره20%از درآمد موقوفه نسبت به موقوفاتی که نیاز به تعمیر ندارد و یا تعمیرآن از طرق دیگر امکان‌پذیر است. پرداخت 50% سرقفلی توسط مستأجری که برخلاف شرط سند، اقدام به احداث محل کسب در زمین موقوفه کرده است صدور مجوز شرعی توسط مجتهد جامع‌الشرایط در خصوص تشخیص تحقق شرایط فروش وقف خلاف‏ شرع بودن احداث اعیانی توسط زارعان صاحب نسق بدون کسب اجازه ازسازمان اوقاف وعدم پرداخت پذیره اراضی تکلیف متولیان موقوفات بر تنظیم دفتر مخصوصی جهت ثبت درآمد و هزینه موقوفه و افتتاح حساب جداگانه به نام موقوفه در موارد خاص لـزوم نظارت سازمان اوقاف و امـور خیریه بـر امور موقوفات و رعایت مصلحت و غبطه مـوقـوف علیهم در موقوفات فاقد متولی، یا عدم توانایی متولی مورد وثوق در انجام وظایف شرعی و قانونی و یا در مظان تعدی و تفریط بودن مشارالیه خلاف شرع بودن اطلاق سرمایه‏ گذاری پذیره‏ های مأخوذه در موقع ایجار موقوفات خاص، جهت استفاده کلیه بطون ودرمواردی که واقف نظر به عدم اخذ پذیره داشته باشد عدم الزام اشخاص به پرداخت پذیره و اهدایی بابت اجاره اراضی موقوفه با کاربری کشاورزی اعلام متصرف مبنی بر تنظیم سند اجاره، ظرف 30 روز از تاریخ رویت نامه اوقاف ابطال مواد 12 و بندهای 1 الی 6 ماده 32 آیین ‎نامه اجرایی قانون تشكیلات و اختیارات سازمان اوقاف و امور خیریه مصوب 10/2/1365 هیأت وزیران به جهت مغایرت با شرع صرف همه درآمدهـا و هزینه‏ های موقوفات عـام در امور مصرح در بند (ح) ماده 139 قانون اصلاح موادی از قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 27/1/1380، شرط برخورداری موقوفات عام از معافیت مالیاتی موضوع ماده 139 مالیات‌های مستقیم امکان شکایت اشخاص حقیقی و حقوقی از شعب تحقیق سازمان اوقـاف و امـور خیریـه و قـابل اجرا بودن تصمیمات شعب تحقیق برای شعب وادارات اوقاف واشخاص ذی نفع،به استثنای صدوردستور موقف از سوی مراجع صالح قضایی غیر شرعی بودن خروج اراضی موقوفات از ید متولی شرعی به عنوان مراتع و منابع طبیعی و دلالت حجت شرعی از قبیل ید، بینه، شیاع محلی، اقرار متصرف، سیره جاری عمل به وقف، سابقه ثبتی و … بـر وقفیت ملک» فصل پنجم ـ استفتائات احکام حقوقی مسجد از مراجع عظام تقلید بند الف ـ استفتائات احکام حقوقی مسجد از مقام معظم رهبری (مدظله ‏‏العالی) بند ب ـ استفتائات احکام حقوقی مسجد از آیت‏الله بهجت(ره) بند ج ـ استفتائات احکام حقوقی مسجد از آیت‏الله سیستانی(دامت برکاته) بند د ـ استفتائات احکام حقوقی مسجد از آیت‏الله مظاهری(دامت برکاته) بند هـ ـ استفتائات احکام حقوقی مسجد ازآیت‏الله مکارم شیرازی(دامت برکاته) بند و ـ استفتائات احکام حقوقی مسجد از آیت‏الله نوری همدانی(دامت برکاته) کتابنامه